కొండవీడు సింగనసానిపేట శ్రీ నవనీత బాలకృష్ణ స్వామి ఆలయం

  
  Kondaveed Sri Navaneeta Balakrishnaswamy Aalayam.



  कॊंडवीडु सिंगनसानिपेट श्री नवनीतबालकृष्णस्वामि आलयम्.
                           
                                   కొండవీడు  సింగనసాని పేట

                    శ్రీ నవనీత బాలకృష్ణస్వామి ఆలయం.

                           

                                    భారతదేశం లోనే అపూర్వము ,అపురూపమునైన శ్రీ బాలకృష్ణస్వామి అర్చావతారమూర్తి గా కొలువు దీరిన  దివ్యాలయం శ్రీ గోపీనాథ స్వామి ఆలయం .ఇది గుంటూరు జిల్లా  కొండవీడు లోని సింగనసాని పేట లో విరాజిల్లుతోంది. ఇచ్చట మూలవిరాట్టు బాలకృష్ణుడు. దీన్నే నవనీత బాలకష్ణ దేవాలయం గా పిలుస్తున్నారు.  ఈ విగ్రహం శ్రీకృష్ణదేవరాయల కాలం నుండి అనేక ఆటుపోట్లను ఎదుర్కొని ఇక్కడికి  చేరుకొందని చరిత్ర చెపుతోంది. ఏ తద్విశిష్ట విలక్షణ లక్షణాంకితమూర్తి మరెచ్చటా లేదనేది తద్విజ్ఞుల భావన.

  

                                       కొండవీడు కోట ప్రవేశాన్ని సూచిస్తున్న ఆధునిక నిర్మాణం

           
                            మూలవిరాట్టు ప్రత్యేకత.                 మైసూరు మహారాజ భవనమందు ఒక అడుగు బాలకృష్ణ విగ్రహమున్నట్లు చెప్పబడుతోంది కాని ఈ  గోపీనాథస్వామి సమున్నత విగ్రహము . సుమారు  2.5 అడుగుల ఎత్తు, 3 అడుగుల పొడవు కలిగి  కుడిచేతి లో వెన్నముద్ద , ఎడమచేతిలో వెన్నగిన్నె ,  కుడికాలును  వెనుకకు చాపి , ఎడమ మోకాలును నేలకు ఆనించి   ఆలీఢ కుంచిత పాదముతో దోగాడుతున్న సుందర సుకుమార  మూర్తి ఈ స్వామి. మెడలో పులిగోరు , ముత్యాలహారాలు వ్రేలాడు విశాల వక్షస్థలము,  మొలకు మువ్వల మొలత్రాడు , ఒత్తైన పిరుదలతో చేతులకు మురుగులు, కాళ్ళకు కడియాలతో, దిశిమొలతో పారాడుచున్న ఏడాది లోపు పండంటి మగ బిడ్డ మన కళ్ళముందు ప్రత్యక్షమై మనలను మై మరపింప చేస్తాడు. పాలుగారు నున్నని చెక్కిళ్ళు , కొనదేరిన గడ్డము , కోటేరు లాంటి ముక్కు , విశాలమైన నేత్రాలతో . అందంగా వంగిన ధనురాకార కనుబొమ్మలతో , నుదటిన కస్తూరి తిలకం తో  , ఉంగరాల జుట్టుతో    సమస్త లోకాలను తన బొజ్జ లో నింపుకొని  అమాయకం గా చూస్తున్న  ఈ నందాంగనా ఢింభకుని చూడటానికి నిజంగా రెండు కళ్లు చాలవు. వేయికళ్లున్న ఇంద్రుడు కూడ ఈ సౌందర్యథాముని తనివి తీరా చూడలేడేమో అనిపించేటంతటి అద్భుత సౌందర్యం ఈ నవనీత బాలకృష్ణునిది. ఇరుభుజాలపై  శంఖచక్రాలు , బ్రహ్మసూత్రము  , శిరస్సు పై అథోముఖ పద్మము తో దిగంబరం గా దర్శన మిచ్చే  ఇంతటి అందమైన రూపాన్ని శిలపై చెక్కడమనేది సాథ్యమేనా అనిపిస్తుంది.

                

                                నవనీత బాలకృష్ణ స్వామి దివ్యమంగళ విగ్రహం

                   

                      చారిత్రక ప్రాధాన్యం  :---          సాహితీ సమరాంగణ సార్వభౌముడైన శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు ఈ విగ్రహావిర్భావానికి మూలకారకుడుగా కొనియాడ బడుతున్నాడు. విజయనగర సామ్రాజ్యాధీశుడైన ఆ తెలుగురాయలు ఒకనాడు తన భువనవిజయ సభ లో సాహిత్యగోష్ఠి లో నుండగా ఒక కవి సందర్భవశంగా ఈ క్రింది శ్లోకాన్ని  పఠించాడు.

“ బాలాయ నీలవపుషే నవకింకిణీ

జాలాభిరామ జఘనాయ ! దిగంబరాయ!

శార్దూల దివ్య నఖభూషణ భూషితాయ!

నందాత్మజాయ! నవనీతముషే ! నమస్తే !! “             

         

       “  నీలమేఘ శ్యాముడై, దిశిమొలతో నడుము చుట్టు మొలనూలుతో  , మెడలో పులిగోరు తో అలంకరించబడి వెన్నను తినుచున్న నందాంగనాతనూజుడైన బాలకృష్ణునకు నమస్కరించుచున్నాను .” అని ఆ కవి  వర్ణించిన బాలకృష్ణుని  సుందరరూపము శ్రీకృష్ణరాయల వారి మనోఫలకముపై బలంగా ముద్రించబడింది.  ఆ రాత్రి అదే ధ్యాస లో నిద్రించిన శ్రీ రాయల వారికి ఆ బాలకృష్ణమూర్తియే స్వప్నం లో సాక్షాత్కరించాడు.

                        ఆ సుందర సుకుమార ముగ్థమోహనమూర్తిని కనులార గాంచిన  శ్రీకృష్ణ రాయలవారి ఆనందానికి అవథులు లేవు. అసలే శ్రీ వైష్ణవుడు. అందునా  శ్రీకృష్ణ నామథేయుడు . ఇంకేముంది. తెల్లవారుతూనే శ్రీకృష్ణదేవరాయలు ఆస్థాన శిల్పులను రప్పించి ,శ్రీ బాలకృష్ణుని దివ్యరూపాన్ని వారికి  వివరించి ,అటువంటి మూర్తిని  ఆగమ శిల్పశాస్త్ర సమ్మతంగా నిర్మించవలసినదిగా ఆజ్ఞాపించాడు.

               శ్రీ రాయల వారి ఆజ్ఞను శిరసావహించిన శిల్పులు శిలాన్వేషణ కై బయలుదేరి అనేక పర్వతాలలో వెదుకుతూ ఉదయగిరి ప్రాంతానికి చేరుకున్నారు. అక్కడ శిలాన్వేషణ లో నున్న ఆ ఆస్థాన శిల్పులకు  స్వయంవ్వక్తమయిన నవనీతబాలకృష్ణుని విగ్రహం  దృశ్యమానమైంది.  ఆశ్చర్యం తో పాటు అమితానందాన్ని పొందిన శిల్పులు  రాయలవారికి ఆ విగ్రహలభ్యతను గూర్చి తెలియజేయడం ,  ఆ మహారాజు స్వయంగా పర్వత ప్రాంతానికి వెళ్లి , స్వయంవ్యక్త బాలకృష్ణుని దివ్యవిగ్రహాన్ని చూసి ముగ్థుడై , దాన్ని వెంటనే రాజధాని యైన హంపీ నగరానికి తరలించమని ఆజ్ఞాపించడం జరిగిపోయాయి.

                         ఇంతలో రాజకీయ పరిస్థితులు మారాయి. తూర్పు దిగ్విజయ యాత్ర కు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు బయలుదేరవలసి వచ్చింది. ఈ దిగ్విజయయాత్ర లో శ్రీ రాయలు అద్దంకి , కొండవీడు ,కొండపల్లి ,పొట్నూరు, వడ్డాది ని  జయించి కటకం వరకు తన జైత్రయాత్రను కొనసాగించి సార్వభౌముడయ్యాడు. తన విజయచిహ్నం గా పొట్నూరు వద్ద ఒక విజయ స్థంభాన్ని ,కొండవీడు వద్ద మరొక విజయస్థంభాన్ని ప్రతిష్ఠించాడు. ఇది అరవై అడుగుల ఎత్తు జయస్థంభము.

           కొండవీటి విజయానంతరం శ్రీకృష్ణదేవరాయలు వేయించిన కొండవీటి జయస్థంభం       

                

                           ఈ జైత్రయాత్ర లో ఒక్క కొండవీటి గిరి దుర్గాన్ని జయించడానికి శ్రీ రాయలవారికి తిమ్మరుసు నేతృత్వం లోనే నాలుగు నెలల పై చిలుకు సమయం పట్టినట్టు చెప్పబడుతోంది .కొండవీడు విజయానంతరం వీరభద్రగజపతి ని బంధించి ,  కొండవీటి దుర్గానికి తిరుమల రాయలు ను దుర్గాధిపతి గా నియమించాడు.

                       

                                      కోట ఆంజనేయస్వామి
                         

                               దిగ్విజయానంతరం  రాజథానికి చేరుకున్న శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు ను నవనీత బాలకృష్ణుని  మధురజ్ఞాపకాలు మళ్లీ అల్లు కున్నాయి. స్వప్నసాక్షాత్కారము , తదనంతర పరిణామాలు  గుర్తు కొచ్చి, ఆ స్వామి అనుగ్రహం వలననే తన జైత్రయాత్ర దిగ్విజయమైందని భావించి ,  ఆ గోపీనాథుని కొండవీడు లో ప్రతిష్ఠించాలని సంకల్పించాడు. ఆ విషయాన్ని కొండవీడు దుర్గాధిపతియైన తిరుమలరాయలకు వర్తమానం పంపాడు.

              

                                       తిరుమల రాయల శాసనము

                    

                                      శ్రీకృష్ణరాయల వారి ఆజ్ఞానుసారం తిరుమలరాయలు కొండవీడు నందు  శ్రీకృష్ణదేవరాయలు స్థాపించిన కొండవీడు జయస్తంభానికి పడమర గా. ఇంతకు ముందు రెడ్డిరాజులు నిర్మించిన శివాలయానికి ఉత్తరంగా విజయనగర శిల్పకళారీతులు ఉట్టిపడేటట్లు గా శ్రీ గోపీనాథస్వామి ఆలయాన్ని నిర్మింపజేసి , నవనీత బాలకృష్ణుని ప్రతిష్ఠించాడు. ఆనాడు శ్రీ తిరుమల రాయలు వేయించిన దాన శాసనం మరి కొన్ని శాసనాలతో కలిసి  ఈ ఆలయ ఉత్తర ద్వారానికి ఇరువైపుల నేటికీ దర్శనమిస్తోంది.

    

                             ఉత్తర ద్వారం వద్ద నున్న   రెండవ శాసనం

                               

               చీకటి రోజులు  :------         శ్రీకృష్ణదేవరాయల అనంతరం విజయనగర సామ్రాజ్యం బలహీనమైంది.  అదను కోసం కాసుక్కూర్చున్న శతృరాజులు కొండవీడును  ముట్టడించారు.. గోల్కొండ నవాబు మల్కిబరాం చేతుల్లోకి కొండవీడు వెళ్లిపోతోందని గ్రహించిన ఆలయ సేవకులు , భక్తులు శ్రీ గోపీనాథస్వామి మూలమూర్తిని , ఉత్సవిగ్రహాలను ఆ గుడి నుండి తొలగించి భూమి లో భద్రపరచి  తమ వంతు బాథ్యత ను  దైవకార్యం గా  పూర్తిచేశారు..   

    

                               
                                                                 ఉత్తరం వైపు ఆలయదృశ్యం

               కాలం మారింది :----                ముస్లిం పాలన ముగిసింది. ఈస్టిండియా  పాలన ప్రారంభమై , క్రమంగా జమీందారీ పాలన కు దారితీసింది. ఈ కొండవీడు ప్రాంతం  చిలకలూరిపేట జమీందారుల ఏలుబడిలోకి వెళ్ళింది. జమీందారుల ఏలుబడి లో  కొండవీడు తన పూర్వప్రాభవాన్ని కోల్పోయి ,చిన్న చిన్నగ్రామాలుగా విడిపోయింది. ఇప్పుడు గోపీనాథ శిథిలాలయమున్న ఈ ప్రాంతాన్ని కోట గ్రామం గా పిలుస్తున్నారు. ఈ ఆలయం చుట్టూ ఉన్నభూములు వ్యవసాయభూములు గా మారిపోయాయి.

                                      దక్షిణం వైపు ఆలయ శిల్పం

              

                       షుమారు రెండు శతాబ్దాలకు పూర్వం ఒక రైతు ఈ ఆలయప్రాంతంలో  పొలం పని చేసుకుంటూ నీటి కాలువలను త్రవ్వుతుంటే అతని భాగ్య ఫలంగా శ్రీ నవనీత బాలకృష్ణుడు , ఉత్సవ విగ్రహాలు బయటపడ్డాయి..  ఆ విషయం వెంటనే చిలకలూరిపేట జమీందారులకు  తెలియ చేయబడింది.

       

              

                                       శ్రీ గోపీనాథస్వామి శిథిలాలయం ,కొండవీడు.

                            

                 

                       శ్రీ గోపీనాథస్వామి ఆలయ ముందు భాగం

                    అప్పటి చిలకలూరిపేట జమీందారుగారైన శ్రీ రాజా మానూరు వేంకట కృష్ణరాయణం గారు స్వయంగా కోట గ్రామానికి వచ్చి , ఆ విగ్రహాలను వెలికి తీయించి వాని సౌందర్యానికి ముగ్థులై , వానిని తీసుకెళ్ళి తమ రాజథాని యైన చిలకలూరి పేట లో ఆలయాన్ని నిర్మించి, అక్కడ  ప్రతిష్టించాలని సంకల్పించుకున్నారు. చెక్కపని వారిని పిలిపించి విగ్రహాలను తరలించడానికి బండిని తయారు చేయించి చిలకలూరిపేట బయలుదేర తీశారు.

                                  ప్రవేశించడానికి కూడ వీలులేనంత గా శిథిలమైన నృసింహాలయం.

              సింగనసాని పేట :-----         కాని దైవ నిర్ణయం వేరుగా ఉంది. శ్రీ నవనీత బాలకృష్ణుని ఎక్కించుకున్న  ఆ బండి ఒక కిలోమీటరు మాత్రం ప్రయాణించి , సింగనసానిపేట చేరగానే బండి ఇరుసు విరిగి పోయింది.( ఈ సింగనసాని పేట రెడ్డిరాజుల ఆస్థానం లోని మామిడి సింగన, మంత్రి గా ఉన్న మరొక సింగన లలో ఎవరో ఒకరి పేరున ఏర్పడి ఉండవచ్చునని భావించబడుతోంది . ఆ సింగనసాని పేట కాలక్రమంగా సింగిస్కాన్పేట అయి , ఇప్పుడు 

చంఘిజ్ఖాన్ పేట గా పిలవబడుతోంది.)

                     బండిని అనుసరించి వస్తున్న జమీందారు గారు ఈ జరిగిన ఆటంకానికి విచారించి  , వెంటనే బండిని బాగుచేయవలసిందిగా వడ్రంగులను ఆజ్ఞాపించి , గ్రామస్తులు ఇచ్చిన ఆతిథ్యాన్ని స్వీకరించి , కొంతసేపు సింగిస్కాన్పేట లోనే విశ్రమించారు. కలత నిద్ర లోకి జారుకున్న జమీందారు వారికి  బాలకృష్ణస్వామి స్వప్నం లో సాక్షాత్కరించి తనను ఇక్కడ నుండి తరలించవద్దని ఆజ్ఞాపించాడట. అందుకు ప్రత్యమ్నాయంగా చిలకలూరిపేటలోని జమీందారుగారి తోటలో పున్నాగచెట్టు క్రింద ఉన్న మట్టిదిబ్బ ను తవ్విస్తే శ్రీ లక్ష్మీనరసింహస్వామి  విగ్రహం లభిస్తుందని ,దానిని చిలుకలూరిపేట లో ప్రతిష్ఠించుకొమ్మని ఆదేశించారట శ్రీ బాలకృష్ణ స్వామి .

                                  

                

                     సింగనసాని పేట శ్రీ బాలకృష్ణస్వామి ఆలయం

                            శ్రీ వారి ఆదేశానుసారం  చిలకలూరిపేట జమీందారుగారైన శ్రీ రాజా మానూరు వెంకటకృష్ణ రాయణిం బహద్దూరు గారు, వారి సోదరులు చిన్న కృష్ణమ్మా రావు గారు సంప్రదించుకొని ఆనాటికే సింగనసానిపేట లో నున్న శ్రీ వేణుగోపాలస్వామి ఆలయాన్ని పునరుద్ధరించి , ఆ ఆలయం లోనే శ్రీ నవనీతబాలకృష్ణుని ప్రతిష్ఠించినట్లు  , ఆలయ నిర్వహణకు   500 ఎకరాల భూమిని సమర్పించినట్లు స్థలపురాణం వలన తెలుస్తోంది.

                          ఈ నవనీత బాల కృష్ణుని మొదట కలలో దర్శించి ,అనంతరం స్వయంవ్యక్త  విగ్రహాన్ని వీక్షించి , కొండవీడు లో ఆలయ నిర్మాణం చేయించి ప్రతిష్ఠింపచేసింది శ్రీ కృష్ణ దేవరాయలు. శ్రీ స్వామిని పునర్దర్శించి , పున: ప్రతిష్ఠ చేసింది  శ్రీ రాజా మానూరు వెంకట కృష్ణరాయణం గారు. ఇక్కడ శ్రీ స్వామి  వారు ,  శ్రీ స్వామి సమారాధకులు   ఇద్దరు కృష్ణ నామథేయులే అవ్వడం యాదృచ్ఛికమేనా ?

           బాలకృష్ణ మూర్తి -  ఆగమశాస్త్రం  : ----               దేవాలయల్లోని ఏ అర్చామూర్తికైనా శిల్పం లోనే వస్త్రము ధరించినట్టు  మలచబడుతుంది. అది శాస్త్రము. కాని ఈ గోపీనాథస్వామి విగ్రహం మాత్రం దిగంబరం గా దర్శనమిస్తోంది. ఇది శాస్త్ర సమ్మతమా.? అనేది ధర్మ సందేహం.

        

                ఈ నవనీత గోపాలకృష్ణ స్వామి విగ్రహం స్వయంవ్యక్తం . అయినా  కూడ “వైఖానసాగమ శ్రీ శాస్త్రం”  లో చెప్పబడిన ప్రకారం  ఈ నవనీతకృష్ణుని రూపం  దర్శనమివ్వడం    చెప్పుకోదగిన విషయం.

                      భృగుమహర్షి విరచిత “ఖిలాధికారం “, “ప్రకీర్ణాధికార “గ్రంథాలలో బాలకృష్ణస్వామి అర్చావతారమూర్తిని  గురించి చేసిన వర్ణన ఈ నవనీత గోపీనాథస్వామి కి చక్కగా సరిపోతోంది. “ప్రకీర్ణాధికారం” లో  బాలగోపాల అర్చామూర్తి వర్ణన ఇలా ఉంది.

    “  వామే జానుం సమాకుంచ్య దీర్ఘమన్యం ప్రసారిత: !

      ఆకుంచితాన్య పాదేన చాసన స్థితి శోభినా !

       అన్యహస్తేన సంధార్య నవనీతమ్ నవం నవమ్ !!

            ఏవం కృష్ణం ప్రకుర్వీత బాలగోపాల విగ్రహం . !! “

                     ( నవనీత బాలకృష్ణమూర్తి ఉత్సవ మూర్తి. ఖిలాధికారం 19 -194 వ పేజి)

     

        “ పద్మపీఠో పరిగత మాకుంచ్యేకం పదం విభుమ్

        సంధార్య దక్షిణే హస్తే నవనీతం తథే తరత్ !!

        వామే పాదం సమాకుంచ్య చోత్తానీకృత్య దక్షిణమ్ !

        దక్షిణం చాభయహస్తం నవనీతయుతం తథా !!

        సాంబరం ప్రకుర్వీత విగతాంబర మేవ వా !

           ఏవం విధినా కుర్యాన్నవనీత విభుం  బుధ :  !! “

                     ( దిగంబరమూర్తి –ప్రకీర్ణాధికారం 16/42- 45 )

                     ఆగమశాస్త్ర విషయాలను సమగ్రంగా  పరిశీలిస్తే  నవనీత బాలకృష్ణ స్వామి అర్చామూర్తి  శాస్త్ర పరిథి లోనే ఉందని  అర్థ మౌతోంది. నవనీత నాథుని రూపాన్ని  వస్త్ర సహితం గానైనా , వస్త్ర రహితం గానైనా నిర్మించవచ్చు నని చెప్పబడుతోంది. కాబట్టి దిశమొల తో నున్న బాలగోపాలరూపం కూడ అర్చాయోగ్యం గా  అంగీకరించబడింది.

      

గోపీనాథ ఆలయ శిల్పసంపద :------        ఆనాటి కొండవీడు నేడు కోట గ్రామం గా మారిపోయింది. ఈ గ్రామం లో  శ్రీ గోపీనాథస్వామి ఆలయం  శిథిలావస్థ లో ఉంది.  దీనిని చీకటి కోనేరు అని , కత్తుల బావి  అని స్థానికులు పిలుస్తున్నారు. కొందరైతే కస్తూర్భాయ్ ఆలయ మంటారు. ఏదైనా మిగిలిన ఈ ఆలయం లో శిల్పసంపద సందర్శకులకు  విలువైన సమాచారాన్నిస్తోంది.  శ్రీకృష్ణదేవరాయలు వేయించిన కొండవీడు జయస్థంభానికి పడమర గా ఈ ఆలయం నిర్మించబడిందని ముందే చెప్పుకున్నాం.

                     

గర్భాలయం  ఉత్తరం వైపు గోడ పై కాళీయమర్దనుడు

                        గర్భాలయం లో ఉత్తరం వైపు గోడపై కన్పించే బుద్దభగవానుడు

                      

                          ఈ   ఆలయం పూర్తి గా విజయనగర శిల్పరీతి లో నిర్మించ బడింది.  విశాలమైన ముఖమండపము . దానిని ఆనుకొని రంగమండపము ,  అంత్రాలయము , గర్భాలయం మనకు కన్పిస్తాయి.  కాని ఇవన్నీ కూలి పోవడానికి సిద్ధం గా ఉన్నాయి. గర్భాలయం ముష్కరులచేత  పూర్తి గా  తవ్వివేయబడింది. గబ్బిలాల వాసన తో ప్రవేశించడానికి కూడ వీలులేనంత చీకటిమయం గా ఉంది.  కాని శ్రమించి లోపలికి వెడితే  ,  గర్భాలయం ఉత్తరం గోడ మీద మధ్య లో బుద్ధభగవానుడు చిన్మయముద్ర లో దర్శనమిచ్చాడు. ఆయన కు తూర్పు గా ఈశాన్యం లో కాళీయ మర్దనుని దివ్యరూపం కన్పిస్తుంది. గర్భాలయం లో వాయవ్యం లో పడమర గోడ అందమైన నాగబంధం గోచరిస్తుంది. ఇవన్నీ సెల్ టార్చి తో గుర్తించి ,  కెమెరా ఫ్లాష్ తో తీసుకోవడం జరిగింది.

                                                        చెన్నకేశవుని కుడ్య శిల్పం

                                            వాయునందనుడు

                                   రంగమండపం ప్రవేశద్వారానికి కుడివైపు  గోపీనాథస్వామి  కుడ్యశిల్పాన్ని దర్శించవచ్చు.  ఈ మండపం లో ఈశాన్యభాగం లో గోడమీద శ్రీ రామచంద్రస్వామి .  దానికి కొంచెం దిగువగా   శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామి , వీరికి కొంచెం దూరం లో ముకులిత హస్తుడై ఆంజనేయుడు కన్పిస్తారు.  అంత్రాలయం  గోడపైన చెన్నకేశవుని  చూడవచ్చు. ఆలయ పురోభాగం లో శిథిలమైన నంది , వినాయకుని విగ్రహాలు ,  బోర్లాపడి ఎవరో తెలియని ఒక అమ్మవారి విగ్రహం కన్పిస్తాయి. ఇవి  ఆనాడు రెడ్డి రాజులు నిర్మించారని చెప్పబడుతున్న శివాలయ అవశేషాలై ఉంటాయనిపిస్తోంది.  

           

                                        శ్రీ గోపీనాథస్వామి కుడ్యశిల్పం

                    

                                      రంగమండపం లో కొలువుదీరిన  శ్రీరాముడు ,  శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు 

                           

                                  ఛిద్రమైన వినాయక శిల్ఫం


                        సింగనసాని పేట ఆలయం :----           ఈ ఆలయానికి ఒక కిలోమీటరు దూరం లో  నవనీత బాలకృష్ణ ఆలయం ఉంది. ఇది మొదట వేణుగోపాలస్వామి ఆలయం . దీని లోనే  చిలకలూరి పేట జమీందారు గారు శ్రీ స్వామి కోరిక మేరకు బాలకృష్ణస్వామిని ఇచ్చట ప్రతిష్ఠించారని చెప్పుకున్నాం.  ఇది  చిన్న ఆలయం. ఆలయానికి విమానం గాని, శిఖరం గాని లేవు. ముఖమండపం ,అంత్రాలయం ,గర్భాలయం ఉన్నాయి.  ఆలయం లో తూర్పుముఖం గా  నవనీత బాలకృష్ణ స్వామి ,   ఉత్తరం వైపు ఉపాలయం లో శ్రీ వేణుగోపాలస్వామి , ఆయనకు అభిముఖం గా దక్షిణం వైపు ఉపాలయం లో శ్రీ రాజ్యలక్ష్మీఅమ్మవారు కొలువు దీరి ఉంటారు.

                       

                           

                           

                                         ఆలయ ధ్వజస్ధంభం

                   

సీతారామలక్ష్మణులు   కుడ్యశిల్పం

                             మండపం లో కొలువుదీరిన  నీలవర్ణ హనుమంతుడు

                             
                        ఆలయానికి ఎదురు గా ఉన్న మండపం లో ఆంజనేయుడు ఉన్నాడు . అయితే ఈ ఆంజనేయుడు మాత్రం మిగతా ఆలయాల్లో  ఆంజనేయుని వలే  గంగసింధూరం కాకుండా ఒంటికి  నీలపురంగు పులుముకొని ఉండటం మనం గమనించవచ్చు. తన ప్రభువైన  నవనీత బాలకృష్ణుడు  నీలమేఘశ్యాముడు కాబట్టి తాను కూడ  ఆ రంగునే అలముకున్నాడేమో ననిపిస్తుంది. ఆలయప్రాగణం లో అక్కడక్కడ శిథిల శిల్పాలు కొన్ని కన్పిస్తాయి.

                       

ఈ ఆలయాన్ని గూర్చి తీసిన  లఘుచిత్రాన్ని youtube  ద్వారా ఇప్పుడు చూడవచ్చు.

                        
                

                      సింగన సానిపేట ఆలయ ప్రాంగణం లోని కొన్ని శిథిల శిల్పాలు

                       సాధారణ రోజుల్లో కంటే కృష్ణాష్టమి రోజున  ఈ ఆలయానికి భక్తుల తాకిడి ఎక్కువగా ఉంటుందని ఈ క్షేత్ర స్థలపురాణాన్ని సంకలనం చేసి , ముద్రించిన  శ్రీ స్వామి వారి ఆనువంశిక అర్చకస్వాములు  డా. పరుచూరు వెంకట నరసింహాచార్యులు గారు చెప్పారు.

     

                         

                           ఆలయ ప్రాగణం లో వినాయకుడు.

                     కోట గ్రామం లోనే ఇస్కాన్ సంస్థ నిర్వహణ లో రూపుదిద్దుకుంటన్న   శ్రీకృష్ణ మందిర సముదాయం మనకు కన్పిస్తుంది.  ఇవిగో ఆ దృశ్యాలు.




         

                          ఇప్పడు   ఈ ప్రదేశం లో స్వర్ణాలయ నిర్మాణానికి ఇస్కాన్ ప్రయత్నిస్తున్నట్లు గా వార్తలొస్తున్నాయి. ఆ నవనీత కృష్ణుని అనుగ్రహం అందరియెడల ఉండాలని కోరుకుందాం.

**********  బాలం ముకుందం మనసా స్మరామి*****************************

నాచారంగుట్ట శ్రీలక్ష్మీనరసింహస్వామి ఆలయం

   

                   
        Nacharamgutta Sri LakshmiNarasimha Swamy Aalayam.

                 नाचारंगुट्टा श्रीलक्ष्मीनरसिंहस्वामि आलयम् .    

                       నాచారం గుట్ట   శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహస్వామి ఆలయం.

                            

                               మెదక్ జిల్లా లో కొలువు తీరిన మరొక నారసింహక్షేత్రం నాచారం గుట్ట. హైదరాబాద్ నుండి సుమారు 59 కి మీ దూరం లో హరిద్రానదీ తీరం లో  ఈ దివ్యక్షేత్రం అలరారుతోంది. ఇచ్చట శ్రీ  నరసింహ స్వామి  లక్ష్మీదేవి తో కూడి స్వయంభూవ్యక్తుడై కొలువుతీరి ఉన్నాడు.ఈ నాచారం గుట్టనే  నాచగిరి అని, శ్వేతగిరి అని కూడ పిలుస్తారు. గత  ఐదు శతాబ్దాలుగా ఈ నాచగిరి పైన శ్రీ లక్ష్మీనరసింహస్వామి అభివ్యక్తుడై,  భక్తులచే పూజలందుకుంటూ, వారిని అనుగ్రహిస్తున్నట్లు స్థలపురాణం చెపుతోంది.

                                             తోరణద్వారం

            స్థలపురాణం .--    కృతయుగం లో దుష్టశిక్షణ కై ఆవిర్భవించిన శ్రీ నారసింహుని ప్రాదుర్భావ సమయ సంజనిత గర్జారావం భూనభోంతరాళాల్లో దద్దరిల్లి , చతుర్దశభువనాల్లోను మార్మోగింది. ఆ సమయం లో నవనాథులు  ఈ నాచగిరి క్షేత్రం లోని  ఎత్తైన కొండలలోని గుహలనుండి వెలువడుతున్న  నారసింహ గర్జనలను విని ఇది పరమ పవిత్ర ప్రదేశం గా భావించి ఇచ్చటనే తపస్సు కు  ఉపక్రమించారు. ఆదిశేషుని రూపం లో ఉన్న గుహ లో శ్రీ స్వామి అర్చారూపుడుగా , స్వయంవ్యక్తుడై దర్శనమివ్వడం తో సంతోషించారు.

                            

                        

                                     ఆలయ ప్రధాన ప్రవేశద్వారం

                        శ్రీ స్వామి వారి అనుగ్రహం తో  హరిద్రానది పసుపు ,కుంకుమ వర్ణాలు గల సాగు భూముల గుండా నీలవర్ణపు  నీటిని  వెదజల్లుచూ ఆవిర్భవించి, స్వామి పాదాలచెంత ఉత్తరవాహినియై ప్రవహిస్తూ,  భక్తజనుల కల్మషహారిణి యై  ప్రసిద్ధి కెక్కింది.

             

            

                                    ఆలయ రాజగోపురం

                                   గార్గేయ మహర్షి ఈ ప్రదేశం లో తపస్సు చేయడం వలన ఈ ప్రాంతాన్ని “గార్గేయ తపోవనం” గా కూడ పిలుస్తారు.

               

                  

                                               ఆలయ ఉత్తర ద్వారం       

                   పైన చెప్పిన వృత్తాంతం లో నవనాథుల ప్రస్తావన వచ్చింది కాని వారిని గూర్చిన వివరణ వేరొక గాథ లో లభిస్తోంది.

         

   

           మరొక గాథ ననుసరించి --       కలియుగం ప్రారంభమై క్రీ.శ 2014 నాటికి 5114 సంవత్సరాలైనట్లు చెప్పబడుతోంది.  కలియుగ ప్రారంభం తో అధర్మం పెచ్చుపెరిగి , పాపం తాండవించసాగింది. పాపభారాన్ని భరించలేని భూమాత విష్ణుమూర్తికి మొర పెట్టుకుంది. ఆ సర్వాంతర్యామికి తెలియనిదేముంది ?.

            

                                  గర్భగుడి వెలుపలి వైపు   దర్శనమిచ్చే దాసాంజనేయుడు

               

                               అందుకే ఈ ఉపద్రవాన్ని కొంతవరకన్నా అరికట్టడానికి శ్రీమహావిష్ణువు తొమ్మండుగురిని పిలిచాడు. వారే నవనాథులు. హరి,అంతరిక్షుడు, ప్రబుద్దుడు, పిప్పలాదుడు ,అవిర్హేతుడు ,ద్రుమిళుడు , చ్యవనుడు , కరభాజుడు ,కలి , అనే వారు నవనాథులు. శ్రీమహావిష్ణువు వారిని పిలిచి కలియుగం లో రాబోయే ఉపద్రవాలను యథాశక్తి నిరోధింపుడని ఆజ్ఞాపించాడు. వారు భూలోకానికి చేరుకొని, హరిద్రానదీ తీరానికి వచ్చారు. ఈ శ్వేతగిరి చెంతకు వచ్చే సరికి , ఇచ్చటి గుహలో నుండి సింహగర్జనలు వినిపించాయి.

                                  శ్రీ  లక్ష్మీ నరసింహస్వామి  దివ్యదర్శనం   

                   ఆ గర్జనలు వారిలో సంతోషాన్ని ఉప్పొంగ చేశాయి. ఇంకేముంది. వెంటనే అష్టాక్షరి ని జపిస్తూ, మనసంతా శ్రీహరి మయం కాగా అక్కడే తపస్సు ప్రారంభించారు నవనాథులు. వారి తపస్సుకు మెచ్చి, యుగాలనుండి అక్కడే ఉంటున్నా, వీరికి దర్శనమిచ్చాడు స్వామి.

                 ఈ ఆలయ దృశ్యాలను you tube  లో  కూడ దర్శించవచ్చు.
                       శ్రీ స్వామిని దర్శించిన  ఆ మహనీయులు అమ్మవారి తో కూడ శ్రీ స్వామి దర్శనం కావాలని కోరుకున్నారు. నవనాథుల కోరికను మన్నించారు శ్రీ నరసింహస్వామి. శ్రీ లక్ష్మీనరసింహుడై వారికి దర్శనమిచ్చారు స్వామి.

                              

                         శ్రీ స్వామి వారి దివ్యరూపం

                              ఆ కొండ మీదనే అదే రూపుతో కొలువై భక్తులను అనుగ్రహించ వలసిందిగా  మహర్షులు వేడుకున్నారు. భక్తపరాధీనుడైన లక్ష్మీనాథుడు వారికోరికను మన్నించాడు. శ్రీ లక్ష్మీనరసింహుడై నాచగిర పైన కొలువు తీరి ,  కొలిచిన వారికి కొంగుబంగారమై, ఆర్తుల నాదుకంటూ, భక్తజనమందారుడై మొక్కుల నందుకుంటున్నాడు.

                                 

                

                                                  ధ్వజస్థంభము

                              

                    కొంతకాలానికి నాచారమనే భక్తుడు, స్వామి సేవలో తరించి ,ఆయన లో ఐక్యమయ్యాడు. ఆ భక్తుని పేరనే ఈ శ్వేతగిరి పిలవబడుతుందని భగవానుని ఆజ్ఞ. అందువల్లనే ఆ గిరి నాచారం గుట్ట గాను,  ఆ గిరి క్రింద ఏర్పడిన గ్రామాన్ని నాచారం గాను పిలుస్తున్నారట.

           

                            

                                              శ్రీ సీతారామచంద్రస్వామి ఉపాలయం

                    ఇక్కడ  ఉన్న ఉపాలయాలలో శ్రీ సీతారామచంద్రస్వామి , శ్రీ సత్యనారాయణ స్వామి. ఆంజనేయుడు, సూర్యభగవానుడు , దత్తాత్రేయుడు , నవగ్రహాలను కూడ దర్శించవచ్చు.

           

                      ఆలయప్రధాన ప్రవేశ ద్వారానికి ఎదురుగా శ్రీ ఆంజనేయ మందిరం , శ్రీ షిర్డీ సాయిబాబా గుడి  ప్రత్యేకంగా భక్తులను ఆకర్షిస్తాయి.

                                                  ఆంజనేయ ఆలయ తోరణద్వారం

**********************************************************************************